Episode 74
Η Κόμισσα Της Φάμπρικας- Γιαλαμάς, Πρετεντέρης
Το θεατρικό έργο «Η Κόμισσα της Φάμπρικας» των Γιώργου Γιαλαμά και Αλέκου Πρετεντέρη αποτελεί μια από τις χαρακτηριστικές κωμωδίες της λεγόμενης «χρυσής εποχής» του ελληνικού θεάτρου, που παντρεύει την παρεξήγηση με το κοινωνικό σχόλιο και το λαϊκό χιούμορ με την αστική σάτιρα. Αν και ο τίτλος θυμίζει κάτι βγαλμένο από μπουλβάρ ή μελόδραμα, στην πραγματικότητα πρόκειται για μια ανάλαφρη φαρσοκωμωδία γεμάτη ζωντάνια, χιούμορ και πολιτική ειρωνεία.
Υπόθεση του έργου
Η πλοκή περιστρέφεται γύρω από τρία ξαδέλφια που έχουν το ίδιο ονοματεπώνυμο: Χρήστος Δελημάνης. Ένας είναι αστυφύλακας, ο δεύτερος κομμουνιστής και μόνιμα άνεργος, και ο τρίτος ένας ψιλό-απατεώνας με γνωριμίες στο «πεζοδρόμιο» της ζωής. Η συνύπαρξή τους στην ίδια αυλή προσφέρει απλόχερα ευκαιρίες για κωμικά μπλεξίματα, παρεξηγήσεις και κοινωνικά σχόλια.
Η ιστορία παίρνει στροφή όταν ο αστυφύλακας Δελημάνης συλλαμβάνει την Έφη, μια νεαρή γυναίκα που προσπαθεί να ανακτήσει κάποια ερωτικά γράμματα από το σπίτι του εραστή της αδελφής της. Η Έφη δίνει ψεύτικα στοιχεία, κρύβοντας ότι είναι στην πραγματικότητα η κόρη του Υπουργού Δημοσίας Τάξεως. Όταν η αλήθεια αποκαλύπτεται, η ζωή του αστυφύλακα ανατρέπεται προς το καλύτερο: μετατίθεται στη Γενική Ασφάλεια, γίνεται δεκτός στη Σχολή Υπαστυνόμων και τελικά κατακτά και την καρδιά της Έφης.
Χαρακτήρες και σκιαγράφηση
Το έργο χτίζεται πάνω στους τρεις Δελημάνηδες, οι οποίοι εκπροσωπούν τρεις διαφορετικούς κόσμους:
Ο αστυφύλακας είναι ο ευσυνείδητος, τίμιος κρατικός υπάλληλος.
Ο κομμουνιστής ξάδερφος φέρνει τον πολιτικό σαρκασμό στο προσκήνιο, ως ο αιώνια αγανακτισμένος διανοούμενος.
Ο απατεώνας είναι ο μικροαστός τυχοδιώκτης, παμπόνηρος και βολεψάκιας.
Η Έφη, με τη σειρά της, αποτελεί τον καταλύτη των εξελίξεων. Είναι όμορφη, κακομαθημένη, αλλά τελικά γοητευμένη από την αυθεντικότητα του αστυφύλακα. Οι υπόλοιποι χαρακτήρες – γείτονες, ανώτεροι, συγγενείς – προσθέτουν στην κωμική πολυφωνία του έργου.
Ιστορικό και κοινωνικό υπόβαθρο
Το έργο εντάσσεται χρονικά στη δεκαετία του 1960, περίοδο γεμάτη αντιθέσεις: πολιτικές εντάσεις, η διαρκής σκιά του Εμφυλίου, η άνοδος του μικροαστισμού, αλλά και το όνειρο της κοινωνικής ανόδου. Το έργο σατιρίζει ευγενικά τόσο τον κρατικό μηχανισμό όσο και την αριστερή ρητορική, αποφεύγοντας τον διδακτισμό. Μέσα από την κωμωδία, διακρίνουμε τις ταξικές αποστάσεις, τις ανισότητες και την αναζήτηση ταυτότητας σε μια μεταβατική Ελλάδα.
Η πρώτη παρουσίαση και αποδοχή
«Η Κόμισσα της Φάμπρικας» πρωτοανέβηκε στη σκηνή στις αρχές της δεκαετίας του ’60 και σημείωσε μεγάλη επιτυχία, κυρίως λόγω της ευφυούς πλοκής και των εξαιρετικών διαλόγων. Η παράσταση γνώρισε επανειλημμένες αναβιώσεις, καθώς το έργο παραμένει διαχρονικό και ιδανικό για λαϊκό κοινό που αναζητά καλή κωμωδία με έξυπνο περιεχόμενο.
Αίσθηση του θεατή
Ο θεατής φεύγει από την παράσταση με ένα χαμόγελο και μια αίσθηση ανακούφισης. Παρότι οι ήρωες ζουν σε έναν κόσμο παρεξηγήσεων και παραλογισμών, η ζωή τελικά επιβραβεύει την τιμιότητα και την ανθρωπιά. Το μήνυμα είναι σαφές: ακόμα και σε μια κοινωνία γεμάτη αστάθεια και γραφειοκρατία, το καλό μπορεί να νικήσει, έστω και με κωμικό τρόπο.
Λίγα λόγια για τους συγγραφείς
Ο Γιώργος Γιαλαμάς και ο Αλέκος Πρετεντέρης υπήρξαν ένα από τα πιο επιτυχημένα δίδυμα της ελληνικής θεατρικής και κινηματογραφικής σκηνής. Οι κωμωδίες τους, γεμάτες καυστική σάτιρα, ζωντανούς διαλόγους και κοινωνικές νύξεις, παραμένουν επίκαιρες και απολαυστικές. «Η Κόμισσα της Φάμπρικας» είναι άλλη μια απόδειξη της ικανότητάς τους να ψυχαγωγούν, χωρίς να υποτιμούν το κοινό τους.
Πράγματι, το θεατρικό έργο «Η Κόμισσα της Φάμπρικας» των Ασημάκη Γιαλαμά και Κώστα Πρετεντέρη μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 1969 με τον ίδιο τίτλο. Η ταινία σκηνοθετήθηκε από τον Ντίμη Δαδήρα και πρωταγωνίστησαν οι Άννα Φόνσου (στο ρόλο της Έφης) και Στέφανος Ληναίος (στο ρόλο του αστυφύλακα Χρήστου Δελημάνη).
Υπόθεση της ταινίας: Σε μια μεγάλη αυλή κατοικούν τρία ξαδέλφια με το ίδιο ονοματεπώνυμο: Χρήστος Δελημάνης. Ο πρώτος είναι αστυφύλακας, ο δεύτερος κομμουνιστής και μόνιμα άνεργος, και ο τρίτος ένας σεσημασμένος ψιλοαπατεώνας. Μια μέρα, ο αστυφύλακας Δελημάνης συλλαμβάνει μια όμορφη κοπέλα, την Έφη, επειδή είχε μπει κρυφά στο σπίτι του εραστή της αδελφής της για να κλέψει κάποια ερωτικά γράμματα. Η Έφη αποκρύπτει την πραγματική της ταυτότητα, καθώς είναι η κόρη του Υπουργού Δημοσίας Τάξεως. Τελικά, ο αστυφύλακας Δελημάνης μετατίθεται στη Γενική Ασφάλεια, γίνεται δεκτός στη Σχολή Υπαστυνόμων και κερδίζει την καρδιά της Έφης.
Παραγωγή και κυκλοφορία: Η ταινία προβλήθηκε για πρώτη φορά στις 12 Ιανουαρίου 1969 και σημείωσε επιτυχία, κόβοντας 222.129 εισιτήρια, καταλαμβάνοντας την 33η θέση ανάμεσα σε 108 ελληνικές ταινίες της σεζόν.
Η ιστοσελίδα μου
Τα Podcast μου:
https://angeligeorgiastoryteller.gr
https://mithoikaipolitismoi.gr
https://akougontasmetingeorgia.gr
https://theatromeangeligeorgia.gr
Το κανάλι μου στο you tube
https://www.youtube.com/@angeligeorgia808
Facebook σελίδα Αγγελή Γεωργία:
https://www.facebook.com/angeligeorgia
Facebook σελίδα Μύθοι και πολιτισμοί:
