Episode 76
Ο φίλος μου ο Λευτεράκης. Αλέκος Σακελλάριος
Το θεατρικό έργο «Ο φίλος μου ο Λευτεράκης», μια από τις πιο εμβληματικές κωμωδίες του ελληνικού θεάτρου, φέρει την υπογραφή του πολυγραφότατου και ευρηματικού Αλέκου Σακελλάριου. Η πρώτη θεατρική παρουσίαση έγινε στα μέσα της δεκαετίας του 1950, ενώ το έργο απέκτησε ακόμη μεγαλύτερη φήμη με την ομώνυμη κινηματογραφική μεταφορά του το 1962, με πρωταγωνιστή τον αξεπέραστο Ντίνο Ηλιόπουλο. Το έργο παραμένει διαχρονικό, με συνεχή αναβίωση σε θεατρικές σκηνές της χώρας, γοητεύοντας κάθε φορά το κοινό με τον κοφτερό του λόγο και την ευφυέστατη πλοκή του.
Η υπόθεση εκτυλίσσεται γύρω από τον Θεοδωράκη, έναν ευκατάστατο πολιτικό μηχανικό, ο οποίος εφευρίσκει έναν ανύπαρκτο παιδικό φίλο, τον Λευτεράκη, για να δικαιολογεί τις απουσίες του από το σπίτι λόγω των εξωσυζυγικών του περιπετειών. Όταν ο φανταστικός Λευτεράκης εμφανίζεται ξαφνικά στο σπίτι του με... σάρκα και οστά, ξεκινά ένα γαϊτανάκι παρεξηγήσεων, ψυχολογικής φθοράς και κωμικών καταστάσεων. Η κορύφωση έρχεται όταν αποκαλύπτεται ότι η εμφάνιση του «Λευτεράκη» είναι ένα καλά στημένο σχέδιο της συζύγου του Φωφώς για να ξεσκεπάσει τις απιστίες του. Το φινάλε φέρνει τη λύτρωση, αφού ο Θεοδωράκης όχι μόνο συνειδητοποιεί το λάθος του, αλλά μαθαίνει και πως πρόκειται να γίνει πατέρας.
Οι χαρακτήρες του έργου είναι καλοδουλεμένοι, τυπικοί της μεταπολεμικής ελληνικής κοινωνίας, και παράλληλα τόσο διαχρονικοί. Ο Θοδωράκης είναι ο κλασικός Έλληνας της εποχής, που επιθυμεί να συνδυάσει την οικογενειακή ζωή με την ελευθεριότητα. Η Φωφώ δεν είναι απλώς η απατημένη σύζυγος· είναι μια δυναμική γυναίκα με εξυπνάδα και πονηριά, η οποία αναλαμβάνει ρόλο εκδικητή με χιούμορ και λεπτότητα. Ο ψευδο-Λευτεράκης, ή Μπάμπης, λειτουργεί σαν καταλύτης στην πλοκή, ενώ ο Θανάσης και η Ελένη προσθέτουν στον καμβά των χαρακτήρων, προσφέροντας σχολιασμό και ελαφρότητα.
Το ιστορικό πλαίσιο του έργου είναι άρρηκτα δεμένο με την Ελλάδα των δεκαετιών του ’50 και ’60. Η αστική τάξη αρχίζει να αναδύεται, οι οικογένειες διαμορφώνουν νέες δυναμικές, και η κοινωνία ακροβατεί μεταξύ παραδοσιακών αξιών και νεωτερικών ρευμάτων. Οι σχέσεις των φύλων μεταβάλλονται και το έργο του Σακελλάριου, με τρόπο σατιρικό αλλά βαθιά ανθρώπινο, αποτυπώνει αυτή τη μετάβαση. Ο θεατής βλέπει τη γυναικεία χειραφέτηση να αναδύεται μέσα από τη Φωφώ και τον ανδρικό πανικό να εκδηλώνεται με τον πιο χιουμοριστικό τρόπο μέσα από τον Θοδωράκη.
Η κωμωδία βασίζεται σε μια αριστοτεχνική πλοκή παρανόησης, συνδυάζοντας φάρσα, κοινωνική σάτιρα και βαθύτερα συναισθήματα. Το κείμενο είναι πλούσιο σε ατάκες που διατηρούν τη φρεσκάδα τους μέχρι σήμερα, ενώ η κλιμάκωση οδηγεί τον θεατή από το γέλιο στην ενσυναίσθηση. Η τελική κάθαρση είναι πηγαία, καθώς η επανένωση του ζευγαριού φέρνει την ηθική δικαίωση και την ελπίδα μιας νέας αρχής.
Η κινηματογραφική μεταφορά του 1962, σε σκηνοθεσία του ίδιου του Σακελλάριου, έδωσε νέα πνοή στο έργο, με εξαιρετικές ερμηνείες από τους Ντίνο Ηλιόπουλο, Μάρω Κοντού, Κώστα Βουτσά και Γιώργο Κωνσταντίνου. Η ταινία παραμένει μία από τις πιο αγαπημένες του ελληνικού κοινού, και ένα παράδειγμα του πώς η θεατρική κωμωδία μπορεί να μεταφερθεί επιτυχώς στον κινηματογράφο, χωρίς να χάσει τη ζωντάνια της.
Φεύγοντας από την παράσταση, ο θεατής δεν κρατά μόνο το γέλιο αλλά και μια γλυκιά αίσθηση αυτογνωσίας. Ο Σακελλάριος δεν γελοιοποιεί τους χαρακτήρες του· τους αγαπά, τους κατανοεί και τους προσφέρει τη δυνατότητα της μεταμόρφωσης. Ο θεατής αναγνωρίζει μέσα στον Θοδωράκη τις μικρές και μεγάλες αδυναμίες της καθημερινότητας και ταυτόχρονα, μέσα στη Φωφώ, την ελπίδα της αλλαγής και της δικαιοσύνης.
Ο Αλέκος Σακελλάριος, μαζί με τον πιστό συνεργάτη του Χρήστο Γιαννακόπουλο, υπήρξαν δύο από τους σημαντικότερους δημιουργούς της ελληνικής θεατρικής και κινηματογραφικής κωμωδίας. Το έργο τους άφησε ανεξίτηλο στίγμα στην ελληνική κουλτούρα και συνεχίζει να επηρεάζει το σύγχρονο ελληνικό θέατρο με την αφοπλιστική του αμεσότητα και ανθρωπιά.
Η ιστοσελίδα μου
Τα Podcast μου:
https://angeligeorgiastoryteller.gr
https://mithoikaipolitismoi.gr
https://akougontasmetingeorgia.gr
https://theatromeangeligeorgia.gr
Το κανάλι μου στο you tube
https://www.youtube.com/@angeligeorgia808
Facebook σελίδα Αγγελή Γεωργία:
https://www.facebook.com/angeligeorgia
Facebook σελίδα Μύθοι και πολιτισμοί:
