Episode 199
🎭 “Όνειρα, Σφαίρες και Παριζιάνικα Παράθυρα – Ο Ρενέ Κλαιρ και οι Πύλες του Παρισιού που Δε Φυλάνε Πια Κανέναν” 🎭
Υπάρχουν θεατρικά έργα που ξετυλίγονται μπροστά σου σαν όνειρο – ένα όνειρο φτιαγμένο από τις αντιθέσεις της ίδιας της ζωής: το γέλιο και το δάκρυ, την ελπίδα και την προδοσία, το ρομάντζο της φτώχειας και την ωμότητα του εγκλήματος. Ο Ρενέ Κλαιρ, ο ποιητής του παλιού Παρισιού, μέσα από το έργο του «Οι Πύλες του Παρισιού» (Les Portes de Paris) μας βάζει σε έναν κόσμο όπου ο ρομαντισμός συγκρούεται με την αλήθεια με τη σφοδρότητα μιας σφαίρας που δεν έπρεπε ποτέ να πυροβοληθεί.
🏠 Η Υπόθεση – Όταν το Παρίσι Σου Χτυπάει την Πόρτα με Άδειες Τσέπες και Γεμάτα Πάθη 🏠
Στην καρδιά του παλιού Παρισιού, μέσα σε ένα ετοιμόρροπο σπίτι, ζουν δύο άνεργοι φίλοι: ο Καλλιτέχνης και ο Ζουζού. Δύο ήρωες της καθημερινότητας, που προσπαθούν να επιβιώσουν μέσα στην απόλυτη φτώχεια, αλλά με το κεφάλι ψηλά και την ψυχή γεμάτη όνειρα.
Η ηρεμία τους διαταράσσεται όταν βρίσκουν στο σπίτι τους καταφύγιο έναν διαβόητο εγκληματία, τον Μπάρμπιερ – έναν τριπλό δολοφόνο, σύμβολο της ωμής βίας και της παρακμής. Ο Ζουζού, αν και φτωχός και καλοκάγαθος, θαυμάζει αρχικά τον "μάγκα" που τα 'βαλε με την κοινωνία. Όμως η μάσκα του εγκληματία γρήγορα πέφτει: ο Μπάρμπιερ αποκαλύπτει ότι προδίδει ανθρώπους για χρήματα, ακόμη κι εκείνους που τον πίστεψαν. Η απογοήτευση μετατρέπεται σε οργή. Ο Ζουζού, μη αντέχοντας την προδοσία, παίρνει το νόμο στα χέρια του και πυροβολεί.
Ο πυροβολισμός δεν είναι απλώς πράξη βίας. Είναι ένα εσωτερικό “μπαμ”, μια έκρηξη απογοήτευσης απέναντι σε έναν κόσμο που ξέρει να γεννάει ήρωες-καρικατούρες αλλά όχι ανθρώπους με αρχές.
🎭 Οι Χαρακτήρες – Όταν η Αθωότητα Κοιμάται Δίπλα στη Διαφθορά 🎭
• Ο Καλλιτέχνης: Ο αιώνιος ρομαντικός, που αρνείται να παραδοθεί στη σκληρότητα του κόσμου. Είναι ο ιδεαλιστής που επιμένει να πιστεύει πως η Τέχνη μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, ακόμη κι αν αυτός ο κόσμος δεν του αφήνει ούτε στέγη.
• Ζουζού: Η ψυχή του λαού. Απλοϊκός, αυθεντικός, έτοιμος να παρασυρθεί από τους ψεύτικους ήρωες της παρανομίας, αλλά με μια καρδιά που ξέρει να κρίνει το καλό από το κακό.
• Μπάρμπιερ: Ο επαγγελματίας εγκληματίας, η ενσάρκωση της παρακμής ενός συστήματος που γεννάει τέρατα όταν η κοινωνία γυρίζει την πλάτη στα δικά της παιδιά.
• Το Παρίσι: Δεν είναι πρόσωπο, αλλά είναι πρωταγωνιστής. Ένα Παρίσι με σοκάκια που κρύβουν μυστικά, με σοφίτες που φιλοξενούν όνειρα, αλλά και με "πύλες" που δεν προστατεύουν πια κανέναν.
🕰️ Ιστορικό Πλαίσιο – Παρίσι των '20s: Το Παρίσι της Ελπίδας και της Προδοσίας 🕰️
Ο Ρενέ Κλαιρ υπήρξε δημιουργός της εποχής του μεσοπολέμου, όταν το Παρίσι ήταν γεμάτο αντιφάσεις: τόπος έμπνευσης για καλλιτέχνες αλλά και σκηνικό ακραίας φτώχειας. Οι Πύλες του Παρισιού, αν και λιγότερο γνωστές από τις κινηματογραφικές του δουλειές, αποτελούν θεατρική καταγραφή εκείνου του κοινωνικού "αναβρασμού" που έδωσε φωνή στους αόρατους της καθημερινότητας.
Το έργο παρουσιάστηκε πρώτα στη Γαλλία, μέσα στη δεκαετία του ’30, όταν το κοινό ήταν έτοιμο να δεχτεί μια κωμικοτραγική ματιά στα “υπόγεια” της πόλης του Φωτός. Στην Ελλάδα, μεταφράστηκε και παίχτηκε αρκετά αργότερα, κυρίως σε κύκλους θεατρικών σχημάτων που αγαπούσαν τη γαλλική αστική ηθογραφία.
🎟️ Η Αίσθηση του Θεατή – Το Παρίσι που Κουβαλάς Μέσα σου 🎟️
Ο θεατής φεύγει με το χαμόγελο στα χείλη και το καρδιοχτύπι ενός “κάτι δεν πάει καλά”. Ο Κλαιρ δεν σου δείχνει το Παρίσι των καρτ-ποστάλ. Σου δείχνει το Παρίσι του υπογείου, του μεροκαματιάρη που ελπίζει, της σοφίτας που έχει πιο πολλά όνειρα απ’ όσα αντέχει.
Το γέλιο έρχεται αβίαστα, αλλά στο τέλος, εκείνη η σφαίρα του Ζουζού αντηχεί στα αυτιά σου. Ξέρεις ότι μόλις είδες κάτι αληθινό, κάτι ανθρώπινο. Το Παρίσι είναι η σκηνή, αλλά η ιστορία αυτή θα μπορούσε να συμβαίνει σε κάθε γωνιά του κόσμου – ακόμη και στο δικό σου σπίτι.
📚 Ο Ρενέ Κλαιρ – Ο Ποιητής των Μικρών Ανθρώπων 📚
Ο Ρενέ Κλαιρ (1898-1981), καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Ρενέ Λυσιέν Σομέτ, υπήρξε από τους πιο σημαντικούς σκηνοθέτες και συγγραφείς του γαλλικού 20ού αιώνα. Ξεκίνησε στον βωβό κινηματογράφο, αλλά η μαγεία του λόγου του τον έκανε να περάσει με φυσικότητα στη συγγραφή θεατρικών έργων που παντρεύουν την ποιητικότητα με την κοινωνική κριτική.
Οι Πύλες του Παρισιού δεν είναι ένα "μεγάλο" έργο σε δόξες, αλλά είναι ένα μεγάλο έργο σε βάθος. Γιατί σου μιλάει χωρίς να φωνάζει, γιατί βάζει τον μικρό άνθρωπο στο κέντρο, χωρίς φτιασίδια.
🎬 Το Μήνυμα της Παράστασης – Οι Πύλες Ανοίγουν Μόνο από Μέσα 🎬
Το έργο αυτό δεν είναι ένα απλό κοινωνικό δράμα. Είναι μια ωδή στην εσωτερική ελευθερία. Μπορείς να ζεις σε έναν κόσμο που κλείνει τις πύλες του μπροστά σου, αλλά αν έχεις το θάρρος να κρατήσεις την καρδιά σου ανοιχτή, κανείς δεν μπορεί να σε φυλακίσει πραγματικά.
✍ Angeli Georgia – Storyteller of Light ✍
Η ιστοσελίδα μου
Τα Podcast μου:
https://angeligeorgiastoryteller.gr
https://mithoikaipolitismoi.gr
https://akougontasmetingeorgia.gr
https://theatromeangeligeorgia.gr
Το κανάλι μου στο you tube
https://www.youtube.com/@angeligeorgia808/featured
Facebook σελίδα Αγγελή Γεωργία:
https://www.facebook.com/angeligeorgia
Facebook σελίδα Μύθοι και πολιτισμοί: