Episode 177
🎭 «Δεν είμαι εγώ, η λογική στον λαβύρινθο του γέλιου 🎭 του Γρηγόριου Ξενόπουλου
🎭Στον κόσμο του θεάτρου, όπου η καρδιά και το πάθος κυριαρχούν, ένα έργο που επιλέγει να βάλει στο επίκεντρο τη λογική – αλλά για να τη διακωμωδήσει – είναι ήδη μια τολμηρή πράξη. Ο Γρηγόριος Ξενόπουλος, με την τρίπρακτη κωμωδία «Δεν Είμαι Εγώ», ξεδιπλώνει ένα θεατρικό κουβάρι γεμάτο παρανοήσεις, σουρεαλιστικά μπλεξίματα και βαθιά φιλοσοφικό στοχασμό, ντυμένο με το πιο ευχάριστο ένδυμα: το γέλιο.
🎭 Υπόθεση – Ένας ήρωας σε σύγχυση... λογικής!
🧠Ο καθηγητής μαθηματικών Πέτρος Παπαπέτρου, πενηντάρης, άτεγκτος και απόλυτα αφοσιωμένος στην επιστήμη του, ζει μια ζωή προβλέψιμη, ήρεμη, αυστηρά ρυθμισμένη από τις εξισώσεις της λογικής. Όμως, απέναντί του κατοικεί ένας άλλος Πέτρος Παπαπέτρου – ο νεότερος, μποέμ καθηγητής ξένων γλωσσών, λάτρης της ζωής και των ηδονών της.
👓Καθώς οι αλληλογραφίες μπερδεύονται, τα πρόσωπα συγχέονται και τα συμβάντα διαστρεβλώνονται, ο καημένος μαθηματικός πείθεται ότι είναι δύο άνθρωποι, ένας σοφός και ένας αχρείος – και πως πάσχει από... διχασμό προσωπικότητας!
🎭🌀 Το κωμικό σπιράλ ξετυλίγεται αριστοτεχνικά, καθώς ο Πέτρος Α’ βλέπει τον εαυτό του να ζει μια ζωή που δεν θυμάται, να αγαπά γυναίκες που δεν ξέρει και να κάνει πράξεις που δεν διανοείται. Όλα αυτά όχι λόγω κάποιας πλάνης – αλλά επειδή το υπαγορεύει η ίδια του η λογική!
🧩 Χαρακτήρες – Μια χορωδία παραλόγου και λογικής
🧓 Ο Πέτρος Παπαπέτρου (Α), ο αυστηρός μαθηματικός, είναι ένας ήρωας Ντοστογιεφσκικής καταγωγής που έπεσε κατά λάθος σε έργο φαρσοκωμωδίας. Ο Ξενόπουλος τον φιλοτεχνεί ως σύμβολο του μονόδρομου της λογικής – μέχρις ότου αυτός ο δρόμος τον φέρει σε γκρεμό.
🕺 Ο Πέτρος Παπαπέτρου (Β), ο νεαρός καθηγητής, είναι η αντίπερα όχθη: εξωστρεφής, ανέμελος, λάγνος. Είναι η σκιά του καθωσπρεπισμού, που φωτίζει με την ύπαρξή του τα όρια και τις αδυναμίες του Πέτρου Α’.
👩🏫 Οι γυναίκες του έργου, φίλες, σύζυγοι ή απλώς “θύματα” της σύγχυσης, λειτουργούν ως καταλύτες, όχι μόνο για την πλοκή, αλλά και για τη σταδιακή αποδόμηση της λογικής εμμονής του ήρωα.
🎩 Οι δευτερεύοντες ρόλοι – υπηρέτες, φίλοι, γείτονες – είναι βγαλμένοι από τον κόσμο του βουβού κινηματογράφου. Μιμούνται, παρανοούν, αναπαράγουν το χάος με θεατρική ακρίβεια και εξωφρενική κωμικότητα.
📜 Το ιστορικό πλαίσιο – Ελλάδα αρχών 20ού αιώνα
Η πρώτη παράσταση του έργου έγινε στην Ελλάδα λίγο πριν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, σε μια εποχή που η ελληνική κοινωνία πάλευε ανάμεσα στην πρόοδο και στον συντηρητισμό, στη λογική του αστισμού και στη ζωτική ανάγκη για έκφραση και ελευθερία.
Ο Ξενόπουλος, βαθύς γνώστης των πνευματικών τάσεων της εποχής, τοποθετεί το έργο του σε έναν αστικό μικρόκοσμο, που μοιάζει με καθρέφτη του μεγάλου κόσμου: όπου η σύγκρουση ανάμεσα στο “σωστό” και το “ανθρώπινο” γεννά παρεξηγήσεις και ανατροπές.
🎭 Σκηνοθεσία και Στυλ – Η Κωμωδία ως Μηχανή Αλήθειας
Το έργο δανείζεται στοιχεία από slapstick, clownery, τον βουβό κινηματογράφο, ακόμα και το μπουλβάρ του Παρισιού. Οι καταστάσεις εκτυλίσσονται σαν καλοκουρδισμένο ρολόι παρεξηγήσεων. Οι πόρτες ανοιγοκλείνουν, οι επιστολές φεύγουν σε λάθος παραλήπτες, και η φράση «Δεν είμαι εγώ!» γίνεται σπαρακτικά κωμική.
🎶 Η ένταξη τραγουδιού, μουσικής και χορού προσθέτει στο έργο μια εορταστική, σχεδόν καρναβαλική διάσταση. Όμως κάτω από τα γέλια, βράζει ένας υπαρξιακός στοχασμός: ποιος είμαι τελικά; Αυτός που νομίζω ή αυτός που βλέπουν οι άλλοι;
🧠 Μήνυμα – Η Λογική δεν είναι Θεά. Είναι Εργαλείο.
Ο Ξενόπουλος στήνει έναν φόρο τιμής στην επιστήμη – αλλά και μια σαρκαστική τελετή αφόπλισής της. Ο καθηγητής του έργου δεν γελοιοποιείται επειδή είναι λογικός, αλλά επειδή αγνοεί τη φαντασία και τη διαίσθηση.
📚 «Η Λογική μονάχη της δεν αξίζει τίποτα αν δεν συνοδεύεται κι από την Φαντασία!» – η φράση αυτή συνοψίζει το πνεύμα του έργου και απηχεί μια διαχρονική αλήθεια, όχι μόνο θεατρική αλλά και ψυχολογική.
🎭 Η Αίσθηση του Θεατή – Το Γέλιο που Ξυπνά
Ο θεατής φεύγει από την παράσταση γελώντας με την ψυχή του – μα και σκεπτόμενος. Το έργο δεν προσφέρει μόνο ψυχαγωγία αλλά και έναν καθρέφτη: πόσες φορές στη ζωή μας, έχουμε παγιδευτεί από τη δική μας "λογική", κάνοντας τον εαυτό μας δυστυχισμένο;
🪞Η φράση «Δεν είμαι εγώ» γίνεται κραυγή απορίας, αλλά και κλείσιμο του ματιού σε κάθε θεατή που έχει νιώσει τη σύγχυση της ταυτότητας.
🖋️ Ο Συγγραφέας – Ένας πύργος της ελληνικής λογοτεχνίας
Ο Γρηγόριος Ξενόπουλος (1867–1951), δεν ήταν απλώς θεατρικός συγγραφέας. Ήταν εκδότης, μυθιστοριογράφος, εκπαιδευτικός και ένας από τους σημαντικότερους διαμορφωτές του νεοελληνικού πολιτισμού. Από το «Πνεύμα του Νου» έως το «Πνεύμα της Καρδιάς», κινήθηκε με ευφυΐα, ευαισθησία και ακάματη εργατικότητα.
Για τον ίδιο, το «Δεν Είμαι Εγώ» ήταν το πιο δύσκολο αλλά και πιο αγαπημένο του έργο. Έγραψε γι’ αυτό:
«Κεφαλοπόνεσα όσο για κανένα άλλο. Μα το κοινό δε βλέπει κόπο. Βλέπει μόνο χαρά.»
🎭✨ Επίλογος – Ένας καθρέφτης που γελάει μαζί σου, όχι εις βάρος σου
Το «Δεν Είμαι Εγώ» δεν είναι απλώς μια κωμωδία. Είναι μια παιγνιώδης φιλοσοφική εξομολόγηση. Ένας ύμνος στην ανθρώπινη αστοχία, στο δικαίωμα στο λάθος και στην ευλογία της… σύγχυσης. Γιατί πολλές φορές, μόνο μέσα από το χάος, γεννιέται η αληθινή κατανόηση.
🎭Angeli Georgia – Storyteller of Light ✨
Η ιστοσελίδα μου
Τα Podcast μου:
https://angeligeorgiastoryteller.gr
https://mithoikaipolitismoi.gr
https://akougontasmetingeorgia.gr
https://theatromeangeligeorgia.gr
Το κανάλι μου στο you tube
https://www.youtube.com/@angeligeorgia808/featured
Facebook σελίδα Αγγελή Γεωργία:
https://www.facebook.com/angeligeorgia
Facebook σελίδα Μύθοι και πολιτισμοί:
